شیخ صدوقدر کتاب عیون اخبار رضا(ع)» روایتی را از آن حضرت به نقل از پدرانش، از امیرالمؤمنینعلیه‌السلام نقل می‌کند که روزى پیامبر خدا براى ما خطبه خواند و فرمود:
. اى مردم،هر که از شما در این ماه، روزه‌دارى را افطار دهد، پاداش او براى آن، نزد خدا، آزادکردن یک برده و آمرزش گناهان گذشته اوست.
گفتند: اىپیامبر خدا، همه ما توانایی این کار را نداریم.
پیامبر فرمود:خود را از آتش نگه دارید، هر چند با یک دانه خرما؛ خود را از آتش نگه دارید، هر چندبا یک جرعه آب.
ـ اى مردم،هر کس اخلاقش را در این ماه، نیکو کند، براى او وسیله عبور از صراط خواهد بود، در آنروز که گام‌ها بر صراط مى لغزد؛ أیُّهَا النّاسُ مَن حَسَّنَ مِنکُم فی هذَا الشَّهرِخُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوازا عَلَى الصِّراطِ یَومَ تَزِلُّ فیهِ الأَقدامُ
2ـ و هر کسدر این ماه بر بردگان خود آسان بگیرد، خداوند حساب او را سبک خواهد گرفت؛ و مَن خَفَّفَفی هذَا الشَّهرِ عَمّا مَلَکَت یَمینُهُ خَفَّفَ اللّه ُ عَنهُ حِسابَهُ
3ـ و هر کس در این ماه، شرّ خود را [از دیگران] بازدارد، خداوند در روز دیدارش، غضب خویش را از او باز خواهد داشت؛ و مَن کَفَّ فیهِ شَرَّهُکَفَّ اللّه ُ فیهِ غَضَبَهُ یَومَ یَلقاهُ
4ـ و هر که در این ماه، یتیمى را گرامى بدارد، در روزدیدار، خداوند، گرامى اش خواهد داشت؛ و مَن أکرَمَ فیهِ یَتیما أکرَمَهُ اللّه ُ یَومَیَلقاهُ
5ـ و هر کهدر آن به خویشاوند خود نیکى کند، در روز دیدار، خداوند با رحمتش به او نیکى خواهد کرد؛و مَن وَصَلَ فیهِ رَحِمَهُ وَصَلَهُ اللّه ُ بِرَحمَتِهِ یَومَ یَلقاهُ
6ـ و هر کسدر آن از خویشان خود ببُرد، خداوند در روز دیدار، رحمتش را از او قطع خواهد کرد؛ ومَن قَطَعَ رَحِمَهُ قَطَعَ اللّه ُ عَنهُ رَحمَتَهُ یَومَ یَلقاهُ
7ـ و هر کس در آن، نماز مستحبّى بخواند، براى او دورىاز آتش، نوشته مى‌شود؛ و مَن أدّى فیهِ فَرضا کانَ لَهُ ثَوابُ مَن أدّى سَبعینَ فَریضَةًفیما سِواهُ مِنَ الشُّهورِ
8ـ و هر کس واجبى را در آن ادا کند، پاداش کسى را داردکه هفتاد واجب را در ماه هاى دیگر ادا کرده است؛ و مَن تَطَوَّعَ فیهِ بِصَلاةٍ کُتِبَلَهُ بَراءَةٌ مِنَ النّارِ
9ـ و هر کسدر آن بر من زیاد صلوات بفرستد، خداوند در روزى که وزنه اعمال، سبک مى‌شود، وزنه اعمالاو را بیفزاید؛ و مَن أکثَرَ فیهِ مِنَ الصَّلاةِ عَلَیَّ ثَقَّلَ اللّه ُ میزانَهُیَومَ تَخَفَّفُ المَوازینُ
10ـ و هرکس در آن، آیه‌اى از قرآن تلاوت کند، پاداش کسى را دارد که در ماه‌هاى دیگر، ختم قرآنکرده است؛ و مَن تَلا فیهِ آیَةً مِنَ القُرآنِکانَ لَهُ مِثلُ أجرِ مَن خَتَمَ القُرآنَ فی غَیرِهِ مِنَ الشُّهورِ.
11ـ اى مردم،در این ماه، درهاى بهشت، بازند، پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما نبنددو درهاى دوزخ، بسته‌اند؛ پس، از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما نگشاید؛ أیُّهَاالنّاسُ إنَّ أبوابَ الجِنانِ فی هذَا الشَّهرِ مُفَتَّحَةٌ ، فَاسأَلوا رَبَّکُم ألاّیُغلِقَها عَلَیکُمو أبوابَ النّیرانِ مُغَلَّقَةٌ فَاسأَلوا رَبَّکُم ألاّ یَفتَحَهاعَلَیکُم
12ـ و شیطان‌هادر بندند, از پروردگارتان بخواهید که آنها را بر شما مسلّط نکند؛ وَالشَّیاطینَ مَغلولَةٌفَاسأَلوا رَبَّکُم ألاّ یُسَلِّطَها عَلَیکُم.
من (علی(علیهالسلام))برخاستمو گفتم: اى پیامبر خدا،برترینِ کارها در این ماه چیست؟
فرمود: اىابو الحسن،برترینِ کارها در این ماه، پرهیز از حرام هاى الهى است؛ یا أبَا الحَسَنِ ، أفضَلُ الأَعمالِ فی هذَا الشَّهرِالوَرَعُ عَن مَحارِمِ اللّه ِ عز و جل»(عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج1، ص295)
توصیه‌هایپیامبر برای بهره از ماه مبارک رمضان
أیُّهَا النّاسُ، مَن فَطَّرَ مِنکُم صائِما مُؤمِنا فی هذَا الشَّهرِ کانَ لَهُ بِذلِکَ عِندَ اللّهِ عِتقُ نَسَمَةٍ ومَغفِرَةٌ لِما مَضى مِن ذُنوبِهِ»
فَقیلَ :یا رَسولَ اللّه ولَیسَ کُلُّنا یَقدِرُ عَلىذلِکَ! فَقالَ صلى الله علیه و آله : اِتَّقُوا النّارَ ولَو بِشِقِّ تَمرَةٍ ، اِتَّقُواالنّارَ ولَو بِشَربَةٍ مِن ماءٍ.
أیُّهَا النّاسُمَن حَسَّنَ مِنکُم فی هذَا الشَّهرِ خُلُقَهُ کانَ لَهُ جَوازا عَلَى الصِّراطِ یَومَتَزِلُّ فیهِ الأَقدامُ و مَن خَفَّفَ فی هذَا الشَّهرِ عَمّا مَلَکَت یَمینُهُ خَفَّفَاللّه ُ عَنهُ حِسابَهُ ، ومَن کَفَّ فیهِ شَرَّهُ کَفَّ اللّه ُ فیهِ غَضَبَهُ یَومَیَلقاهُ و مَن أکرَمَ فیهِ یَتیما أکرَمَهُ اللّه ُ یَومَ یَلقاهُ، و مَن وَصَلَ فیهِرَحِمَهُ وَصَلَهُ اللّه ُ بِرَحمَتِهِ یَومَ یَلقاهُ و مَن قَطَعَ رَحِمَهُ قَطَعَاللّه ُ عَنهُ رَحمَتَهُ یَومَ یَلقاهُ ومَن تَطَوَّعَ فیهِ بِصَلاةٍ کُتِبَ لَهُ بَراءَةٌمِنَ النّارِ ، ومَن أدّى فیهِ فَرضا کانَ لَهُ ثَوابُ مَن أدّى سَبعینَ فَریضَةً فیماسِواهُ مِنَ الشُّهورِ و مَن أکثَرَ فیهِ مِنَ الصَّلاةِ عَلَیَّ ثَقَّلَ اللّه ُ میزانَهُیَومَ تَخَفَّفُ المَوازینُ ، ومَن تَلا فیهِ آیَةً مِنَ القُرآنِ کانَ لَهُ مِثلُأجرِ مَن خَتَمَ القُرآنَ فی غَیرِهِ مِنَ الشُّهورِ.
قالَ أمیرُ المُؤمِنینَ علیه السلام: فَقُمتُ فَقُلتُ: یا رَسولَ اللّه ِ ، ما أفضَلُ الأَعمالِ فی هذا الشَّهرِ؟
درباره این سایت